تلسکوپ جیمز وب بار دیگر تصویری شگفت‌انگیز از جهان به ما نشان داده است؛ این بار نه از تولد ستاره‌ای تازه یا کهکشانی دوردست، بلکه از زخمی عظیم که بر پیکر یک کهکشان حک شده است. اخترشناسان با استفاده از داده‌های جیمز وب و آرایه‌ی رادیویی آلما (ALMA) در شیلی، ردی باریک و بسیار بلند از گاز و غبار را در کهکشان مارپیچی NGC 3627 یافته‌اند؛ ردی که به گفته‌ی پژوهشگران، می‌تواند اثر عبور یک سیاهچاله‌ی پرجرم باشد.
این رد یا همان «کنتریل کیهانی» (واژه‌ای که از رد بخار هواپیماها وام گرفته شده) حدود ۲۰ هزار سال نوری طول دارد؛ یعنی چیزی در حدود یک‌پنجم قطر کل کهکشان راه شیری. اما پهنای آن تنها ۶۵۰ سال نوری است؛ باریک و کشیده، درست مثل زخمی که با تیغی تیز بر تن کهکشان کشیده شده باشد.
این ساختار عجیب در دل بازوی مارپیچی کهکشان دیده نمی‌شود، بلکه جدا و مستقل از آن است. مدل‌های نظری نشان می‌دهند که چنین ردی می‌تواند حاصل عبور یک جرم فشرده‌ی عظیم باشد؛ جرمی در حدود ۱۰ میلیون برابر جرم خورشید که با سرعتی سرسام‌آور، حدود ۳۰۰ کیلومتر بر ثانیه (یعنی ۵۰ درصد سریع‌تر از رکورد سریع‌ترین فضاپیمای ساخته‌ی بشر، کاوشگر خورشیدی پارکر) از میان دیسک کهکشان گذشته است.
پژوهشگران می‌گویند این رویداد حدود ۲۰ میلیون سال پیش رخ داده؛ زمانی بسیار کوتاه در مقیاس کیهانی (برای مقایسه، عمر کهکشان راه شیری بیش از ۱۳ میلیارد سال است).
اما پرسش اصلی اینجاست: این جرم چه بوده است؟ یک سیاهچاله‌ی پرجرم سرگردان یا هسته‌ی فشرده‌ی یک کهکشان کوتوله که در دل NGC 3627 نفوذ کرده؟ هنوز پاسخ قطعی در دست نیست. حتی احتمال داده شده که پدیده‌ای ناشناخته به نام «نقاط قرمز کوچک» (little red dots) هم در این ماجرا نقش داشته باشند.
آنچه مسلم است، این کشف پنجره‌ای تازه به روی ما باز می‌کند: شاید در دل کهکشان‌ها، اجرام تاریک و پرجرمی در حرکت باشند که تنها رد گذرشان را می‌توان دید. پژوهشگران امیدوارند با بررسی‌های بیشتر و داده‌های دقیق‌تر، بتوانند راز این زخم کیهانی را آشکار کنند.
0 نظرات